Een kwartier online zelfhulp per dag vermindert stress met 77%

Een kwartier online zelfhulp per dag doet stress na één maand al met 77% dalen. Dat blijkt uit de eerste resultaten van het pilootproject "MijnKwartier.be". Bovendien steeg de levenstevredenheid bij de deelnemers aan het gelijknamige online zelfhulpprogramma met 40% na drie weken.

Meer ‘genezingen’ met minder geld?

Wachtlijsten groeien zienderogen terwijl de economische crisis de onzekerheid doet toenemen. Golven van ontslag maken tienduizenden gezinnen onzeker. ‘Distress’ neemt toe. De prevalentie van stressgebonden aandoeningen neemt toe: angststoornissen, hyperventilatie, depressie, burn-out, psychosomatische klachten.

De financiële middelen van de overheid en de budgetten voor gezondheidszorg nemen af. Dus we moeten meer output leveren met minder middelen: meer mensen helpen tegen een lagere kost.

Vijf jaar geleden startte ‘MijnKwartier.be’ een thinktank om een model te ontwikkelen om meer mensen beter te helpen tegen een lagere kost. Dit resulteerde in het online zelfhulpprogramma ‘Mijn Kwartier’.

Hoopgevende resultaten

De eerste resultaten van een interne pilootstudie in september 2011:

Een kwartier online zelfhulp per dag doet de initiële stress gemiddeld met 77% dalen. Na één week hebben de deelnemers aan het online onderzoeksproject een stressdaling van 27%, na twee weken daalt de stress met 37%, na drie weken al met 54% en na vijf weken is de gemiddelde stressdaling al 77%.

Daarenboven bleek dat dagelijks 15 minuten keuzegerichte online zelfhulp volstaat om de levenstevredenheid na drie weken met 42 % te laten stijgen. Na één week was de gemiddelde tevredenheidstijging al 15%.

Keuzegerichte zelfhulp helpt mensen inzicht te verwerven in welke oplossingen voor hen werken en welke niet. Het computerprogramma begeleidt hen in die zelfreflectie waardoor ze betere keuzes maken en zelf de stap zetten naar een gelukkiger leven. Elke week meet het programma de vooruitgang via een objectieve stresstest. De deelnemer overwint spanning, depressie en stress vanuit zijn of haar woonkamer. Slechts een kwartiertje per dag online zelfhulp geeft na één maand al 77% minder stress.

Totale stressafname volgens de totale DASS-21 score (mediaan):

Gemiddelde stressdaling bij de deelnemers t.o.v. hun aanvangsstress (n=37)

Na 1 week daalt de stress met één vierde of 27% van de aanvangsstress

Na 2 weken met meer dan één derde of 37%

Na 3 weken met meer dan de helft of 54%

Na 5 weken met meer dan twee derde of 77%

Stijging levenstevredenheid (mediaan)

Stijging levenstevredenheid in % (n=37):

De nul lijn is de gemiddelde levenstevredenheid bij de aanvang van het programma.

In 1 week verhoogt de gemiddelde levenstevredenheid met 17%

Na 2 weken met een derde of 33%

Na 3 weken met 42%

Hoe verloopt het zelfhulpprogramma?

Welke therapeutisch model hanteert Mijn Kwartier?

Bij de ontwikkeling van het zelfhulpprogramma ‘Mijn Kwartier’ stelden we als enige criterium om te beslissen welke technieken wel of niet in het programma worden opgenomen, de meetbare bijdrage tot het gewenste eindresultaat: namelijk het oplossen van de aanmeldingsklachten, de levenstevredenheid van de patiënt en de afname van zijn of haar stress, angst of depressiviteit.

We meten deze parameters elke week opnieuw en door een proces van permanente verbetering worden interventies die meetbaar meer bijdragen tot deze doelstelling in het programma opgenomen. Dus wetenschappelijke meetbaarheid en evidentie primeren.

In de praktijk blijkt echter dat concepten uit een aantal therapeutische modellen gemakkelijker integreerbaar zijn in een geautomatiseerd zelfhulpprogramma. Stromingen waaruit we meerdere ‘best practices’ integreerden zijn o.a.:

  • Oplossingsgerichte cognitieve therapie
  • Cognitieve gedragstherapie
  • Systeemdenken en familie therapie
  • REBT van Albert Ellis
  • Mindfulness
  • Ericksoniaanse (zelf)hypnotherapie
  • NLP
  • EMDR
  • Visualisatietechnieken, ademhalingstechnieken, relaxatietechnieken, yoga
  • Management principes zoals time management, prioriteiten management, management by objectives, pareto analyse, …

Een nieuwe therapeutische klasse ?

Een goede eeuw geleden ontstond de psychoanalyse, enkele decennia later volgden de eerste psychofarmaca en kortere vormen van psychotherapie zoals gedragstherapie, systeemtherapie, gestalt, Rogeriaanse, en vele anderen.

Onze visie is dat online zelfhulp het ontstaan van een nieuwe therapeutische klasse inleidt. Voortaan heeft de patiënt een keuzemogelijkheid meer, naast medicatie of gesprekstherapie. De patiënt of voorschrijvende arts kan voortaan kiezen om zelfhulp te combineren met medicatie of gesprekstherapie. Sommige patiënten praten liever om oplossingen te zoeken, anderen doen het liever op zichzelf, nog anderen starten liever eerst met een laagdrempelig zelfhulpprogramma om nadat ze wat meer zelfvertrouwen hebben, toch de moed op te brengen om een afspraak te maken met een hulpverlener. We merken dat vooral mannen vaker voor zelfhulp kiezen dan voor gesprekstherapie.

Is genezing zonder ‘empatische relatie’ mogelijk?

Empathie is een economisch dure methode om patiënten te motiveren de keuze te maken zichzelf te helpen. Voor een aantal patiënten is deze dure resource onvermijdelijk. Er ontstaat echter een nieuwe groeiende klasse van mensen die bereid zijn zichzelf te helpen mits de juiste professionele tools: Bij zelfhulp kiest de patiënt zelf nieuwe gewoontes te ontwikkelen en het softwareprogramma biedt hem of haar de kennis en begeleiding om naar het gewenste resultaat toe te werken. Het gaat uit van een geloof in de verantwoordelijkheidszin van het individu en het vermogen om juiste keuzes te maken op voorwaarde dat de nodige hulpmiddelen worden aangeboden.

Besluit

De eerste ervaringen tonen dat gemotiveerde mensen die bereid zijn een kwartiertje per dag te investeren in online zelfhulp, goede resultaten behalen. De angstige of gespannen deelnemer is over het algemeen zeer therapietrouw en bijgevolg een dankbare deelnemer om naar het programma door te verwijzen. De depressieve patiënt reageert goed op het programma op voorwaarde dat hij voldoende ondersteund wordt om door te zetten op moeilijke dagen van moedeloosheid. Daar is opvolging van een steunfiguur of hulpverlener om hem aan te moedigen dagelijks door te zetten, wel aangewezen.

Zelfhulp kan als ‘zelfhulp’ ingezet worden voor de ‘niet-psychiatrische’ stressgebonden problematieken.

Vaak is het aan te bevelen om de gemotiveerde patiënt al te laten opstarten met het online zelfhulpprogramma terwijl hij op een wachtlijst staat, en na een drietal weken aan de hand van het evolutierapport te evalueren of zelfhulp volstaat of eventueel aangevuld moet worden met psychotherapie.

Voor de psychiatrische patiënt dient de behandelende psychiater in te schatten of zelfhulp een nuttige aanvulling kan zijn om de stresscomponente te leren beheersen die vaak het al dan niet opflakkeren van de symptomen beïnvloedt. Hier kan het programma een stabiliserende invloed hebben onder supervisie van de psychiater omdat het dagelijkse karakter van het programma de deelnemer vaak helpt structuur in zijn dag aan te brengen.

De ambitie die we hadden toen we het zelfhulpprogramma ‘Mijn Kwartier’ ontwikkelden was om een instrument te maken dat op termijn miljoenen mensen kan helpen hun stress en stressgebonden klachten te verminderen en hun levensvreugde te vergroten.

Wij zijn nu bezig met nieuwe modules te ontwikkelen om meer mensen te kunnen helpen via dit zelfhulpprogramma. Indien u vanuit uw werkervaring suggesties voor ons heeft welke modules we voor de doelgroep waar u mee werkt, kunnen ontwikkelen, dan horen we dat heel graag van u. Mail dan uw input of vraag naar zelfhulp@mijnkwartier.be zodat we contact met u kunnen opnemen om te kijken hoe we uw doelgroep beter kunnen helpen door het programma meer af te stemmen op uw noden.

Dr. Paul Koeck

03/237.98.98

www.mijnkwartier.be

zelfhulp@mijnkwartier.be

Lees het volledig artikel (pdf): VVGG - Psyche - Online Zelfhulpprogramma MijnKwartier