Depressie bij ouderen? Naast depressie bij kinderen en depressie bij volwassenen komt depressie bij ouderen vaak voor. Uit cijfers blijkt namelijk dat 10 tot 15% van de ouderen lijdt aan een mineure depressie, namelijk een lichte vorm van depressie. Dit zijn algemene cijfers. Als we onze doelgroep vernauwen tot ouderen in een instelling stijgt het percentage naar 38%.

Ouderen komen voor een groot aantal uitdagingen te staan. Ze zien hun kinderen het huis verlaten, gaan op pensioen en gaan dan op zoek naar andere tijdsbestedingen. Daarnaast dienen zij vaak ook te accepteren dat alles niet meer zo vlot gaat als vroeger en krijgen zij te maken met het verlies van partners. Deze veranderingen zijn niet altijd gemakkelijk om mee om te gaan en kunnen een diepe indruk nalaten.

Om je ook te helpen in je zoektocht naar symptomen van depressie bij ouderen en een behandeling voor deze symptomen zullen we in dit artikel zowel de symptomen, gevolgen als mogelijke behandelingsvormen voor depressie bij ouderen beschrijven. Verder wordt ook het onderscheid gemaakt tussen dementie en depressie, twee ziektes die sterk op elkaar lijken.

Depressie bij ouderen: de symptomen?

Net zoals bij depressie bij volwassenen, zijn er verschillende symptomen waaraan je depressie bij ouderen kan herkennen. Deze symptomen lijken erg op de symptomen van depressie bij volwassenen. Net zoals bij volwassenen, dienen minstens 5 van volgende symptomen voor minstens 2 weken te overheersen alvorens men mag spreken van een 'diagnose' depressie bij ouderen:

  • Depressieve stemming gedurende een groot deel van de dag
  • Minder interesse en plezier in de gewone dagelijkse activiteiten
  • Verandering in eetlust of gewicht
  • Psychische of motorische remming of rusteloosheid
  • Vermoeidheid
  • Verlies van energie
  • Schuldgevoelens, zichzelf verwijten maken
  • Zich waardeloos voelen
  • Concentratiestoornissen
  • Moeilijk kunnen denken
  • Doodswens of veel denken aan de dood.

Depressie bij ouderen komt dus vaker voor dan gehoopt. Zeker bij ouderen die hun partner verloren hebben of nog moeilijk voor zichzelf kunnen zorgen bemerken we hogere cijfers van depressie bij ouderen. Deze omstandigheden zijn natuurlijk niet gemakkelijk om te aanvaarden. Als je je partner verliest, waarmee je bijna heel je leven hebt doorgebracht, of je plots merkt dat je moeite krijgt met simpele dingen, kan dit een grote impact hebben op je gemoed.

Soms kan het ook zijn dat de impact op het leven van een oudere zo groot wordt dat ze het nut van het leven niet meer inzien. Voor kinderen of kleinkinderen kan dit ook moeilijk zijn om te verwerken. Als je op bezoek gaat bij je moeder of oma en je te horen krijgt 'dat het tijd is dat er een eind aan komt', kan dit moeilijk zijn om mee om te gaan. Voor de oudere in kwestie zelf is dit natuurlijk ook zeer moeilijk om te verwerken. Sommige oudere mensen voelen zich namelijk alsof ze vastzitten in een lichaam dat niet meer mee wil.

Depressie bij ouderen: het lichaam en depressie

Als er sprake is van depressie bij ouderen, bemerken we vaak dat deze mensen ook meer lichamelijke kwaaltjes hebben dan ouderen zonder depressie. Dit komt omdat de hormonen, die zorgen voor pijnvermindering, niet langer op een normaal niveau aangemaakt worden en dus de oudere meer pijn zal ervaren.

Depressie heeft daarnaast ook een grote invloed op het lichaam. Mensen met depressie kunnen na een tijdje lichamelijke gevolgen van depressie beginnen ervaren. Zo kan je bijvoorbeeld volgende symptomen ervaren:

  • Hoofdpijn
  • Maagklachten
  • Spijsverteringsproblemen

Depressie bij ouderen: dementie of depressie?

Dementie en depressie hebben veel symptomen met elkaar in gemeen. Zo treedt er bij beide ziektes geheugenproblemen en concentratieproblemen op. Depressie bij ouderen kan bijvoorbeeld ook als symptoom vertonen dat de ouderen in niets meer geïnteresseerd is en dus bijvoorbeeld vragen omtrent het tijdstip niet meer kan beantwoorden, omdat hij/zij er totaal niet op let.

In bepaalde centra worden standaard testen afgenomen bij opname, die zowel depressie als dementie meten. Dit zijn echter gespecialiseerde centra. Niet iedere instelling kan standaard deze testen afnemen om het verschil tussen dementie en depressie vast te stellen. Op die manier wordt dus vaak depressie bij ouderen voor dementie aangenomen.

In sommige gevallen bemerken we zelfs dat, als de depressie bij ouderen behandelt wordt, de dementie ook plots verdwijnt. Hier was er dus al die tijd sprake van een depressie in plaats van een dementie. Vaak wordt depressie bij ouderen ook pseudodementie genoemd, omdat ze zo sterk op elkaar lijken. Ga er dus niet zomaar vanuit dat er sprake is van een dementie en onderzoek ook eventueel de hypothese depressie.

Depressie bij ouderen: een behandeling tegen depressie?

Net zoals depressie bij volwassenen, kan een depressie bij ouderen behandeld worden door de standaard vormen van hulpverlening. Een psychiater of psycholoog kan je dus verder helpen in het aanpakken van de depressie. In sommige gespecialiseerde centra, bijvoorbeeld met als doel een diagnose te stellen, is er vaak ook psychologische hulp voorzien om deze depressie bij ouderen te behandelen.

Mocht het moeilijk zijn om je te verplaatsen om je depressie aan te pakken, kan je ook beroep doen op nieuwe vormen van therapie. Artsen en psychologen ontwikkelden zo Mijn Kwartier, een online zelfhulpprogramma dat mensen dagelijks een kwartier van thuis uit begeleidt. Op die manier werk je dagelijks aan je depressie om zo je vertrouwen in eigen capaciteiten te herwinnen en opnieuw te weten te komen wat je gelukkig maakt.

Depressie bij ouderen: de depressie test?

Als je denkt dat er sprake is van depressie bij ouderen of dat je bepaalde depressie symptomen ervaart, kan je altijd hier de gratis depressie test afleggen. Deze test duurt een 20-tal minuten en zal je verder helpen in het bepalen van de ernst van je symptomen en wat mogelijks een goede vorm van behandeling is.